Je hebt ze vast al eens voorbij zien vliegen die speed pedelecs. Het zijn snelle e-bikes die niet tot 25, maar tot 45 kilometer per uur ondersteuning bieden. Sinds 1 januari dit jaar is dit type fiets als gevolg van EU-regels officieel een bromfiets. Dat betekent onder meer dat het voertuig een maximumsnelheid kent van 45 kilometer per uur. Maar ook dat de fiets voorzien moet zijn van een gele kentekenplaat en de berijder een goedgekeurde helm moet dragen.
Sinds 1 juli dit jaar mogen deze fietsen bovendien geen gebruik meer maken van het fietspad, tenzij dat is opengesteld voor bromfietsers. Dat betekent dat ze mee moeten op de rijbaan waar de maximumsnelheid 50 kilometer per uur kan zijn. De relevante vraag van het ministerie van Infrastructuur en Milieu daarbij was: hoe pakt deze maatregel uit in de praktijk? Ze vroegen het SWOV, Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid, dit te onderzoeken.
Veilig is anders
Uit de onlangs gepresenteerde SWOV-resultaten blijkt dat “een veilige inpassing van de speed-pedelec in het Nederlandse wegverkeer in de praktijk een forse uitdaging vormt”. Zo zijn er op de rijbaan, waar de snelheidslimiet 50 kilometer per uur is, aanzienlijke snelheidsverschillen tussen gemotoriseerd snelverkeer en de speed pedelec, die gemiddeld 32 kilometer per uur rijdt.
Verder wordt, ondanks het verbod, een kwart van de ritafstand op een niet voor brommers aangewezen fietspad afgelegd. Ook daarbij zijn er snelheidsverschillen: de pedelec rijder gaat gemiddeld circa 29 kilometer per uur en de normale fietser 17,5 kilometer per uur. Zowel op de rijbaan als op het fietspad kunnen deze verschillen tot gevaarlijke situaties leiden. Zo bleken op de rijbaan speed pedelecs gemiddeld iedere 2 kilometer te maken te krijgen met doorstromingsproblemen. Denk aan achterliggers die, tegen de verkeersregels in, de pedelecs inhaalden, op korte afstand volgden, of afsneden.
Speed pedelec te snel, maar ook te langzaam
Als gevolg hiervan is dan ook 86 procent van de speed pedelec-rijders binnen het SWOV-onderzoek niet positief over de nieuwe regelgeving. De snelle e-bikes blijken met met betrekking tot verkeersveilige inpassing tussen de wal en het schip te vallen. Te snel op het fietspad, te langzaam op de rijbaan.
Concrete aanbevelingen betroffen de noodzaak van voorlichting aan automobilisten en speed pedelec rijders. Maar ook aandacht voor speed pedelec zichtbaarheid, mede in de vorm van remlichten en richtingaanwijzers. Samenvattend blijken de snelle fietsen aanleiding tot een “fundamentele discussie” over de toekomst van de verkeersveiligheid en -inrichting binnen de bebouwde kom. Want het verkeer zal niet minder druk worden. Kijk voor de rapportage op de website van het SWOV