Heikel punt: lang leve de accu?

Terwijl producenten de e-bike graag aanprijzen als uiterst groen vervoermiddel, blijft de accu in dat opzicht een verdacht onderdeel. Hoe schadelijk is die nu eigenlijk en hoe laat je ’m zo lang mogelijk meegaan? 3 tips voor duurzaam gebruik.

‘Het is het zwarte schaap van de fiets, een energieslurpend, niet te recyclen onding. Of valt dat wel mee?’

Het kan duurzaam, of niet

Eigenlijk is het een beetje een non-discussie: of de e-bike duurzaam is, ligt grotendeels aan het gebruik. Fiets je ermee om de auto te vervangen? Super, hartstikke groen. Pak je hem om naar de supermarkt twee straten verderop te peddelen terwijl je ook prima ‘gewoon’ kunt fietsen? Niet zo groen. Maar als we puur naar de fiets kijken, is de accu een onderdeel dat zowel bij de productie als tijdens het gebruik de nodige energie kost en daarom nogal eens met argusogen wordt bekeken. Het is het zwarte schaap van de fiets, een energieslurpend, niet te recyclen onding. Of valt dat wel mee?

Geen gewoon afval

Dat valt inderdaad wel mee, zegt Erik Bronsvoort van Circular Cycling. “Accu’s kunnen soms gerepareerd worden, gooi hem als hij stuk is dan ook niet zomaar weg. Soms is het zo simpel als het resetten of updaten van de software of het vervangen van een aantal cellen. Is de accu echt kapot, dan kun je veel materialen recyclen. De recycling kan nog een stuk beter, maar daar wordt aan gewerkt.

Goud van de toekomst

In Zweden is bijvoorbeeld recent een grote fabriek geopend – Northvolt – die gericht is op duurzame productie en recycling. Lithiumbatterijen zijn het goud van de toekomst: alles wordt de komende tien jaar elektrisch, dus de grondstoffen die in de accu’s zitten – met name lithium – kun je goed hergebruiken. Voorwaarde is dat de accu op de juiste manier wordt ingezameld en daar ligt een rol voor de consument: gooi hem niet bij het gewone afval, maar lever hem netjes in op een plek waardoor hij ingebracht wordt in het recyclesysteem, bij voorkeur bij je dealer.”

Levensduur verschilt per exemplaar

Veel fietsmerken proberen hun steentje bij te dragen aan een goede afwikkeling. Dat geldt ook voor Cannondale, een producent met de nodige e-bikes in het assortiment. “In elk land waar wij fietsen leveren met accu’s – niet alleen e-bikes, maar ook fietsen met een elektrisch schakelsysteem – zijn we aangesloten bij partijen die accu’s uit de markt halen en recyclen”, zegt Jelmer Lavèn, verantwoordelijk voor het e-bikesegment van Cannondale. “Als leverancier geven wij exacte cijfers op van het aantal verkochte fietsen en betalen we per geleverde accu een bedrag om deze te recyclen.” De levensduur verschilt per exemplaar, zegt Lavèn. “Gemiddeld neemt de capaciteit per jaar met ongeveer vijf tot vijftien procent af en gaat een accu zo’n vijf tot acht jaar mee.”

Hoe ga je met je accu om?

“Die range is vrij groot; het verschil tussen die vijf en vijftien procent wordt voor een groot deel bepaald door hoe de consument met de accu omgaat (zie tips hieronder) – wat echt een belangrijke factor is – en door de kwaliteit van de accu. Koop je een e-bike bij een gerenommeerd merk, dan bevat de accu vaak batterijcellen van hoge kwaliteit, terwijl dit bij discountfabrikanten sterk kan verschillen. De grootte van een accu maakt niet uit voor de capaciteits­afname, maar met een grote accu – van 700, 750 of zelfs 1000 kilowattuur – heb je logischerwijs langer plezier van een grote actieradius.”

Lees ook: Heikel punt: Flitskoeriers op de fiets

Zo gaat je accu langer mee: drie tips van Jelmer Lavèn van Cannondale
“Het gebruik beïnvloedt echt de levensduur”

1. Allereerst is het goed om de accu altijd op kamertemperatuur te bewaren.

2. Voorkom verder dat de batterij volledig ontlaadt. Vaak schakelt een batterij al uit op 7 procent. Als je hem dan aan en uit zet, geeft hij nog een beetje power met restenergie. Veel gebruikers weten dat en rijden de batterij helemaal op. Dat is schadelijk voor een accu omdat die altijd restwaarde wil hebben. Daarom schakelt de software de motor eerder uit. Maak je steeds de restwaarde op, dan slijt de batterij eerder.

3. Laad daarom je accu eens per maand op, ook als je je fiets niet gebruikt. Een batterij ontlaadt automatisch en als je je fiets lang in de schuur laat staan, loopt de batterij helemaal leeg. Zorg ervoor dat hij altijd energie heeft en hij gaat een stuk langer mee.

Tekst: Elias de Bruijne