Bike-wat? Bikepacken! We leggen de trend even uit

Heb je ze wel eens gezien onderweg? Van die mensen op een soort racefiets met dikke banden en een heel arsenaal tassen en tasjes aan hun frame? Ze zijn aan het ­bikepacken. Wat dat is? We leggen het uit.

Fietsvakantie, maar dan iets anders

Bikepacken & gravelen

In Nederland zijn we verwend met vele kilometers aan vrijliggende fietspaden. In de VS is dat wel anders: daar zijn vrachtwagens en auto’s king of the road en ben je als fietser vaak een ongewenste gast. Het is de reden dat fietsen in de VS veelal offroad gebeurt. Mountainbikers zoeken bospaden op en stortten zich van bergen af. Maar er zijn ook veel brede paden bezaaid met grind. Gravel, noemen ze dat daar. En ook daarop kun je mooie tochten maken. Niet op mountainbikes, maar op crossfietsen of aangepaste racefietsen. Zo ontstond het zogenaamde gravel riding. De ­laatste jaren heeft die fietstrend ook ons land bereikt: wij noemen het hier gravelen.

De eerste gravelers waren een apart slag fietsers, met tatoeages, ruige kleding­ en soms een flinke baard. Nu ook steeds meer racefietsers zich aangetrokken voelen tot de nieuwe discipline, zie je ­gravelers in alle soorten en maten. Toertochten krijgen gravelstroken, zoals de Slag om Norg in Drenthe, en er zijn er zelfs die vrijwel helemaal offroad zijn. Je kunt gravelen gerust de zomertrend van 2020 noemen.

Lekker onbekende paadjes op

Wild kamperen & bikepacken

Of is dat misschien toch bikepacken? Kortgezegd is dit net zoiets als backpacken. Je trekt rond met wat lichte bagage, alleen dit keer hangt die niet op je rug, maar zitten je tassen vastgesnoerd op je fiets. En dat is dan geen trekkingfiets met dragers, maar een gravelfiets, met een race­stuur en dikke banden. De speciale tassen hebben straps met klittenband en klik­sluitingen, die je onder je zadel of stuur hangt of aan de bovenbuis van je frame. Veel past daar niet in, maar dat is ook niet de bedoeling: bikepacking gaat puur om het fietsen, voor de avond en nacht neem je alleen het noodzakelijke mee.

De meest geestdriftige bikepackers slapen in de open lucht. Of ze hebben een lichte bivvy mee: een bivakzak waarin je op z’n minst beschermd bent tegen regen en insecten. Bikepackers met iets meer ruimte, nemen een tentje mee. Wild ­kamperen past bij het avontuur, maar hoeft natuurlijk niet. Net zo min als dat je je gravelfiets met bikepacks per se over onverharde wegen hoeft te sturen. Niets weerhoudt je er in ons land van om je tocht uit te zetten over mooie fietspaden, of in het buitenland over rustige landwegen. Maar als je dan een mooie onverharde
weg ziet die je zou willen verkennen, dan kun je dat gewoon doen.

Schijfremmen en brede banden met profiel

Robuuste banden

Allemaal leuk natuurlijk, maar is dat naast de weg rijden eigenlijk niet hetzelfde als mountainbiken? Nee. Bij mountainbiken rijd je vaak op zeer smalle paden of trails en in het buitenland overbrug je doorgaans veel hoogte, zowel omhoog als omlaag. Bij gravelen zijn de wegen vlakker, en zijn ze vaak zo aangelegd dat je er ook met een auto overheen kunt rijden. Zoals al eerder gezegd zijn gravelfietsen afgeleid van racefietsen. Ze hebben een gewoon frame, een gebogen stuur, een sportieve zithouding en de voorvork heeft geen vering. Wel heeft een gravelbike altijd schijfremmen en brede banden met profiel: die heb je nodig om grip te hebben op een onverharde ondergrond. Die banden kunnen variëren van 33 tot bijna 55 millimeter.

Was een gravelfiets tot voor kort voorbehouden aan kleine onafhankelijke merken, inmiddels hebben alle gerenomeerde fietsmerken wel een of meer modellen. De prijs loopt uiteen van duizend euro tot het vijfvoudige. Maar het kan ook zijn dat je helemaal geen speciale fiets nodig hebt. Heb je toevallig een racefiets met robuuste wielen en ruimte voor dikke banden? Dan hoef je alleen nog maar die banden en wat tassen te kopen en je kunt op pad.

Gezocht: ongerept avontuur

Waarom zijn gravelen en bikepacken zo populair? Waarschijnlijk omdat het appelleert aan de behoefte aan avontuur. Nieuwe wegen ontdekken. Zelfvoorzienend zijn in de vrije natuur. Veel fietsers ontdekken nu pas dat er ook in Nederland of België duizenden onverharde weggetjes zijn die klaar liggen om ontdekt te worden. Als
je goed zoekt, kun je hier met bepakking gerust een paar dagen grotendeels onverhard rond­rijden, als je dat wilt.
Je moet die paden alleen wel even weten te vinden. Ken je ze zelf niet, kijk dan eens op gps-sites als Komoot, Strava en Gravelrides.cc. Daar delen en maken ­fietsers hun routes: ze zullen het vast niet erg vinden als jij er eentje leent. Bikepacken vraagt misschien iets meer van je dan ‘gewoon’ vakantiefietsen. Omdat er minder mee kan. En als je onverhard rijdt, zijn de wegen zwaarder. Maar hé, je komt nog eens ergens. Blijf je liever op asfalt? Dan ga je op zo’n gravelbike met die paar kilo bagage zomaar een stuk sneller dan op je vakantiefiets: ook leuk.