In iedere editie van FietsActief test technisch redacteur Menno Grootjans in de rubriek Proefrit een aantal fietsen. Van e-bike tot speed pedelec tot trekkingfiets. Deze keer doen we een dubbeltest met de Sensa TravelLite en de Sensa Cintura: ketting versus riem. ‘De overeenkomst is dat beide licht lopende trekkingfietsen zijn‘.
Sensa TravelLite & Sensa Cintura
Er zijn steeds meer fietsen met een aandrijfriem. Is dat nou altijd beter dan de ouderwetse ketting? We testen het aan de hand van twee trekkingfietsen van dezelfde fabrikant. Er zijn uiteraard verschillen tussen de twee modellen, daar komen we zo op. Maar de overeenkomst is dat het allebei licht lopende trekkingfietsen zijn.
Met zonder motor
Beide hebben een knap aluminium frame en zijn afgemonteerd met moderne onderdelen, zoals schijfremmen, uitstekende schakelgroepen en een naafdynamo. Er zit geen ondersteuningsmotor in, dus dan ben je als eigenaar al snel een sportief type. Mensen die het liefst op eigen kracht van en naar het werk willen rijden, hebben een goeie aan één van deze twee modellen. De fietsen zijn bovendien betaalbaar, zeker in vergelijking met een e-bike.
Merk & model
Sensa is een familiebedrijf uit het oosten van Nederland. Het begon in 1991 met het maken van mountainbikes, onder de naam Intersens Bikes & Parts BV. Vanaf 2005 gebruikt het de naam Sensa. Het merk heeft circa 25 modellen trekkingbikes in het assortiment, ook elektrisch. De Sensa TravelLite en Sensa Cintura zijn er beide in een heren- en damesuitvoering en in twee kleuren. De Cintura heeft daarnaast nog een (even dure) limited-uitvoering in shiny metallic royal blue. De afwerking van beide fietsen staat op een zeer hoog niveau: ze zitten strak in de lak, alle kabels worden netjes geleid, er is nergens een slordigheidje te bekennen. De fietsen kenmerken zich door weinig design en veel nuttige onderdelen.
Rijeigenschappen
Beide zijn ook een kei in vaart maken: elke trap is raak. Qua geometrie zijn geen grote verschillen te ontdekken tussen beide fietsen. Het verschil tussen de twee is qua rijgedrag subtiel en wordt vooral bepaald door de vorm van het stuur: bij de TravelLite is dit een recht model met handvatten met bar-ends, de Cintura heeft een iets gebogen stuur met ietwat ronde handvatten. Ook heeft de TravelLite wat bredere banden dan de Cintura.
Twee systemen
Bij beide systemen gaat het schakelen snel en zeker, maar in hoe dat gebeurt, zit ’m het grote verschil tussen de twee fietsen. De TravelLite heeft schakelhendels links en rechts waarmee je respectievelijk de voorderailleur en de achterderailleur bedient. Die zorgen ervoor dat de ketting op het juiste tandwiel komt te liggen.
De Cintura heeft een versnellingsnaaf, en die bedien je met een enkele Trigger Shift-hendel aan de rechterzijde van het stuur. De versnellingsnaaf en shifter werken samen met een aandrijfriem, die jouw pedaalkracht omzet in snelheid. Qua fietservaring zijn het niet eens zozeer de ketting en riem die het verschil maken. Het zijn vooral de versnellingen zelf. En dan met name het bereik, want daarin verschillen de twee aanzienlijk.
Bereik en cadans
Wat is eigenlijk bereik? Dat is het verschil tussen de lichtste en zwaarste versnelling. Hoe groter het verschil, hoe groter het bereik. Elke trap noemen we een omwenteling, het aantal omwentelingen per minuut heet ‘cadans’. Trap je een lichte versnelling, dan heb je een hoge cadans. Dat is handig bij pittige omstandigheden, zoals tegenwind of een oplopende weg. Bij een zware versnelling heb je juist een lage cadans: met weinig omwentelingen kom je lekker ver. Dit is fijn met wind mee en tijdens een afdaling. Aan heel lichte en zware versnellingen heb je vooral wat als je naar de heuvels of bergen gaat: in Nederland zul je die niet zo snel gebruiken, zelfs niet bij harde wind. In ons land heb je dus qua versnellingen een minder groot bereik nodig dan in de landen om ons heen.
De verschillen
Waarom vertellen we dit? Omdat hier het grote verschil zit tussen de twee geteste Sensa’s. De TravelLite heeft de nieuwe Shimano Cues-onderdelengroep: die heeft een ketting, derailleurs, een crankstel met twee kettingbladen (46 en 30 tandjes) en een cassette met kransjes van 11 tot 39 tandjes. Op de lichtste versnelling fiets je 1,61 meter per omwenteling, op de zwaarste 8,77 meter. De met een riem en versnellingsnaaf uitgevoerde Cintura heeft 50 tanden voor en 22 achter. Zet je de 8-speed Shimano Alfine-achternaaf in de lichtste versnelling, dan leg je 2,56 meter af per omwenteling. In de zwaarste versnelling is dit 7,84 meter.
Naar de bergen of niet?
Een heel lang verhaal kort: de TravelLite met kettingaandrijving heeft een groter bereik dan de Cintura met riemaandrijving. In de praktijk betekent dit dat je met de TravelLite op vakantie prima bepakt en bezakt een berg op kan fietsen – en weer snel naar beneden. Maar als je niet van plan bent om meerdaagse tochten te fietsen in bergachtig gebied, dan kun je je afvragen of je al dat extra bereik wel nodig hebt. Beide modellen hebben trouwens een achterdrager, en zijn voorbereid om met volle bepakking bereden te kunnen worden.
Goed om te weten
Het is trouwens niet per definitie zo dat je met een versnellingsnaaf een minder groot bereik hebt dan met een derailleur. Met de Shimano Alfine 11-speed, de Rohloff Speedhub 14-speed en de Pinion C1.12 kun je eenzelfde, of zelfs groter bereik halen. De versnellingen op de Cintura en TravelLite liggen in principe vast. Maar als je later toch nog iets wilt aanpassen, dan kun je de fietsenmaker vragen om bijvoorbeeld een groter achtertandwiel op je Cintura te monteren – waardoor je lichter kunt trappen. De Cues-achterderailleur kan ook een 11-43 cassette aan. Verder nog iets dat je moet weten? Ja, de Sensa Cintura heeft standaard een frameslot, de TravelLite niet. Detail, maar toch: houd er rekening mee bij je overweging.
Opvallend
En de keuze tussen ketting en riem: is dat nog een overweging waard? Niet als het gaat om de rijervaring. Rijden met een riem is niet prettiger of onprettiger dan met een ketting, je zult hooguit even moeten wennen. De voordelen zitten ’m vooral op andere vlakken: minder onderhoud, minder slijtage. We zetten hieronder wat voor-en nadelen op een rij.
Riem of ketting?
Drie grootste voordelen van een riemaandrijving
• schoon
• onderhoudsvrij
• duurzaam: een riem gaat twee- tot driemaal langer mee dan een kettingDrie grootste nadelen van riemaandrijving
• je hebt een speciaal deelbaar frame nodig
• een riem (en tandwielen) vervangen is duurder dan bij een ketting
• kan alleen gebruikt worden met een naafversnellingDrie grootste voordelen van kettingaandrijving
• betaalbaar
• veel combinaties mogelijk van ketting, tandwielen en derailleurs
• past op elk frameDrie grootste nadelen van kettingaandrijving
• ketting slijt snel
• vergt onderhoud
• het is niet mogelijk om te schakelen in stilstand
Technische details Sensa TravelLite Disc
• aluminium frame met rechte aluminium voorvork
• Shimano Cues 10-speed: voor 46/30, achter 11-39
• Shimano-schijfremmen
• Schwalbe Energizer Active Plus 40 mm banden
• Selle Royal-zadel
• verstelbare stuurpen
• Shimano-naafdynamo
• AXA-ledverlichting
• aluminium achterdrager
• lichtgewicht spatborden
• dames: maat 47, 52, 57
• heren: maat 51, 56, 61
• 15,5 kilo (maat 56)
Plussen & minnen
+ veel versnellingen
+ net gewicht
– fragiele dynamodraad – geen frameslot
De Sensa TravelLite Disc kost € 1.399,- en is te vinden op de WEBSITE van het merk
Technische details Sensa Cintura
• aluminium frame,
deelbaar bij achtervork
• Shimano Alfine 8-versnellingsnaaf:
voor 50, achter 22
• Gates CDN-riem
• Shimano-schijfremmen
• Schwalbe Road Cruiser 37 mm
• Selle Royal-zadel
• verstelbare stuurpen
• Shimano-naafdynamo
• AXA-ledverlichting
• aluminium achterdrager
• lichtgewicht spatborden
• dames: maat 50, 55
• heren: maat 55, 61
• 15,4 kilo (maat 55)
Plussen & minnen
+ onderhoudsvrije riem
+ goede prijs-kwaliteit
– ongeschikt voor steile beklimmingen met bepakking
De Sensa Cintura kost € 1.599,- en is te vinden op de WEBSITE van het merk
Tekst: Menno Grootjans Foto’s: Joris Knapen