Wie in de stad komt, kent ze wel: flitskoeriers, bezorgers op e-bikes die als razende roelands door de straten schieten om à la minute een pizza of fles wijn te bezorgen. Hoe veilig is dat? Laat weten wat jij ervan denkt.
Flitskoeriers op de fiets
We bestellen steeds meer, verwachten onze bestelling steeds sneller en dus zijn er steeds meer bezorgers met steeds meer haast. De flitsbezorgers spannen daarbij de kroon: hun werkgevers – internationale spelers als Flink, Zapp, Getir en Gorillas – verkopen vooral snelheid.
Trek in een pizza maar geen zin om naar de winkel te gaan? Hop, een paar clicks en je wordt op je wenken bediend. De bedrijven beloven een maximale levertijd van tien minuten (Zapp: twintig), wat ze realiseren met lokale distributiecentra en e-bikekoeriers die de producten vanuit het magazijn naar de klant brengen (om te kunnen bestellen moet je wel binnen een bepaalde straal van zo’n dark store wonen).
Het verdienmodel oogt curieus: de producten gaan weg voor de supermarktprijs, de bezorgkosten bedragen 1,80 en bezorgers verdienen rond de 12 euro per uur, soms met een bonus per order (Zapp). Een bezorger moet dus zes à zeven klanten per uur bedienen om zichzelf terug te verdienen. En dan zijn er nog de kosten voor overig personeel, materiaal, opslag en kantoor. Het lijkt er sterk op dat de bezorgbedrijven een zware prijzenslag met elkaar uitvechten.
Spel van vraag en aanbod
Prima, dat spel van vraag en aanbod, maar het rijgedrag van de bezorgers is vaak minder prima. Cijfers over ongevallen met fietskoeriers zijn er niet, aldus de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid, maar dat de SWOV dit jaar start met een onderzoek naar de verkeersveiligheid van bezorgfietsen is veelzeggend.
Rob Stomphorst van Veilig Verkeer Nederland herkent de zorg. “Veel gerenommeerde maaltijdrestaurants
zijn aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Maaltijdbezorgers en vorig jaar hebben wij samen met hen een trainingstool ontwikkeld, een online game die iedere maaltijdbezorger moet doen voordat hij gaat bezorgen. Daar hebben ze zelf in geïnvesteerd.
De flitsbezorgbedrijven kwamen pas daarna en zijn niet aangesloten bij de NVVM. Aanvankelijk waren deze bedrijven niet zo bezig met verkeersveiligheid, maar dat is nu aan het veranderen. Het publiek pikt het niet meer: in Amsterdam werd een flitskoerier die dwars over een plein reed door voetgangers omvergeduwd. Om dat soort gedrag tegen te gaan moet je als werkgever trainingen aanbieden, een gedragscode opstellen – helm op, niet te hard rijden, telefoon in kluisje of binnenzak – en daarop controleren.
Picknick doet dat goed: hun auto’s hebben een volgsysteem en als de bezorger te vaak te hard rijdt, volgt er een gesprek met de hubmanager. Voor de fiets is dat natuurlijk lastiger. Je kunt trainingen geven, maar uiteindelijk komt het grotendeels aan op gedrag.”
Is het niet ridicuul?
Of flitsbezorgen niet sowieso een beetje ridicuul is? Stomphorst: “Ik sprak laatst een flitsbezorger die iets moest afleveren bij mensen die letterlijk tegenover de supermarkt wonen. Dat is gemak, snelheid, wellicht wat verwendheid – maar er is blijkbaar een bepaalde behoefte. Wij vinden het prima als je daar als bedrijf op inspeelt, maar doe dat wel op een veilige manier. Jaag bezorgers niet op om snelheid te maken in het verkeer. Betaal bezorgers niet per bestelling, dat is de kat op het spek binden. Als de bedrijven het goed doen kan het veilig, maar dan heb je wel veel magazijnen nodig. En ook is bewust koopgedrag cruciaal. Hoe meer bestellingen, hoe meer bezorgers er moeten rijden en des te meer druk dat geeft in het verkeer. Dat is de andere kant van de medaille.”
Lees ook Heikel punt: To e-bike or not to e
Gorillas & Jumbo
Een van de grootste spelers in de markt is Gorillas. Het Duitse bedrijf haalde vorig jaar nog 850 miljoen euro op bij investeerders en sloeg onlangs de handen ineen met de Jumbo-keten. Desgevraagd laat het bedrijf weten dat veiligheid voorop staat en ‘op tijd komen nooit ten koste mag gaan van de verkeersveiligheid’. De riders krijgen verkeerstrainingen, er geldt een helmplicht en de kleding is voorzien van reflecterende patches.
Tekst: Elias de Bruijne