Heikel punt: to e-bike or not to e?

E-bikes: de een vindt het geweldig, de ander vindt het maar niks en soms botsen beide kampen (het tweede op het eerste, om eerlijk te zijn). Bij FietsActief herkennen we die tweespalt maar al te goed. Waar staan wij in deze heikele discussie?

Foetelen? Een beetje misschien, maar de kern van het fietsen verandert er niet door (Beeld: Cube)

To e-bike or not to e?

In oktober was ik voor de onvolprezen Fiets Podcast op bezoek bij de Limburgse wielerspeciaalzaak Math Salden. Eigenaar Ralph Salden trakteerde op een rondleiding en toen we een aantal e-mountainbikes passeerden en collega Benjamin de Bruijn een opmerking maakte over de stormachtige ontwikkeling van het nieuwe segment, grijnsde Ralph: “E-bikes, wij noemen dat foetelen.” Het was wel zo ongeveer duidelijk wat Ralph bedoelde, maar op de terugweg zochten we de betekenis van het Limburgse woord voor alle zekerheid toch maar op. ‘Bij het spel bedriegen, vals­spelen, fraude plegen’, lazen we. Juist ja, net als het Vlaamse foefelen dus.

‘E-bikes, wij noemen dat foetelen’

De moraal van het verhaal: veel mensen zien e-biken niet als echt fietsen, maar als iets anders (wat het dan ook precies wél moge zijn). Voor ons is dat zeker niet nieuw, want in de mailbox van FietsActief vinden we geregeld berichten over de (te) grote aandacht voor foetelfietsen in het blad. Niet gepast, al die aandacht, want dit is toch een fietsblad?

Ik moet eerlijk bekennen dat ik het onderliggende sentiment stiekem wel herken. Er zijn fietsers die zich uitgedaagd voelen wanneer ze worden ingehaald door een e-biker, maar de eerste keer dat mij dit overkwam – dit uiterst tragische tafereel speelde zich af op een gemeen steil weggetje op een lieflijke Oostenrijkse Alp – voelde ik geen greintje uitdaging, maar slechts onverschilligheid en wat nieuwsgierigheid. Logisch, want ik werd niet ingehaald door een fietser, maar door iemand op een soort brommer, of niet dan?

Andere categorie

Ik zag het simpelweg als een andere categorie. Toen ik erover ging nadenken, bespeurde ik hetzelfde sentiment ook in een andere situatie: waar ik ‘normale’ fietsers onderweg geregeld groet, doe ik dat bij e-bikers eigenlijk nooit. Niet om onaardig te zijn, maar brommerrijders, motorrijders en automobilisten groet je toch ook niet?

Dat sentiment dus – het is er en het is begrijpelijk en herkenbaar. Maar er is ook een andere kant. De realiteit is dat fietsmerken aan de lopende band e-bikes produceren en bakken geld in de e-bikemarketing pompen, dat er in Nederland al twee jaar meer e-bikes worden verkocht dan normale fietsen en dat er inmiddels zelfs wereldkampioenschappen e-mtb zijn waaraan de groten der aarde meedoen. Zo won vorig jaar de huidige olympisch kampioen mountainbiken Thomas Pidcock. Is het nog houdbaar om e-bikers af te doen als niet-fietsers en ze uit onze ‘wij fietserswereld’ te weren?

Is het nog houdbaar om e-bikers af te doen als niet-fietsers?

Het lijkt erop dat dit standpunt langzaam maar zeker wordt ingehaald door de realiteit – je kunt niet zomaar de helft van de markt negeren. Ook kun je niet zeggen dat e-biken geen fietsen is. Wie deelnemers aan e-mtb-wedstrijden spreekt, zal horen dat ze nog net zo hard afzien, dat ze alleen snéller gaan dan op een normale fiets en bovendien goed moeten nadenken over wanneer ze de motor wel en niet gebruiken – de tactische component.

Ook op een normale e-bike dien je gewoon te sturen en te pedaleren: dat laatste weliswaar met een stuk minder inspanning, maar toch. Sterker nog, sommige mensen kunnen door een afnemende gezondheid niet meer fietsen op een normale fiets, maar nog wel voldoende inspanning leveren om een e-bike in gang te krijgen. Met andere woorden: de e-bike heeft simpelweg het marktaandeel en de e-bike zet mensen in beweging – misschien niet op de manier waarop we fietsen allemaal voor ons zien, maar dat hoeft ook niet. De toerder op de stalen retroracer kan ook prima door één deur met de wedstrijdrenner op het knalharde aeroframe.

Minder weerstand

Foetelen? Een beetje misschien, maar de kern van het fietsen verandert er niet door en gezien de populariteit kan FietsActief zich niet aan de motortjes onttrekken. Dat gevoel van weerstand snappen we, maar goed, dat is ook helemaal niet erg: die weerstand verdwijnt wel wanneer we ooit onze conditie zien kelderen of verder naar ons werk moeten reizen, tóch willen blijven fietsen en vervolgens de motor aanslingeren. Heerlijk, dat foetelen.

Tekst: Elias de Bruijne